Jak opiekować się osobą z demencją starczą?
Demencja, inaczej zwana też otępieniem, jest przewlekłą, postępującą chorobą mózgu. Powoduje zaburzenie funkcji intelektualnych, poznawczych i emocjonalnych. Niestety, jej objawy często uznaje się za naturalne symptomy starzenia się. To błąd - demencja to choroba, która może rozwinąć się u seniora, ale nie musi. Jak więc rozpoznać otępienie u seniora? I jak opiekować się osobą z demencją starczą?
Obserwuj
Pracujesz jako opiekun seniora? A może masz w rodzinie osobę, która jest w podeszłym wieku? Ważne jest, by seniorów na bieżąco obserwować. Nie zawsze osoba starsza przyzna się do tego, że nie radzi sobie z dotychczasowymi obowiązkami i czynnościami. Zwłaszcza na początku, gdy funkcjonowanie zaburzają “drobnostki”, senior może je zlekceważyć albo wręcz wstydzić się swojej nieporadności.
Tymczasem wczesne reagowanie na objawy demencji może znacznie opóźnić i spowolnić jej rozwój.
Objawy demencji starczej
- zaburzenia mowy (upośledzenie artykułowania słów i ich rozumienia),
- zapominanie, brak zdolności do rozpoznawania przedmiotów i osób,
- osłabienie umiejętności uczenia się i rozumienia,
- obniżenie zdolności do planowania i inicjowania,
- obniżenie zdolności do oceniania i dokonywania racjonalnych wyborów,
- wahania nastroju, w tym: apatia, zmęczenie, drażliwość, agresja,
- zaburzenie krytycyzmu i umiejętności kontrolowania swoich reakcji,
- osłabienie organizmu.
Zauważasz, że senior rezygnuje ze swoich hobby i ogranicza kontakty z innymi? Reaguj! Według badań naukowców z Florida State University w Tallahassee, samotność i poczucie odizolowania u seniorów grozi demencją. Przeczytaj więcej tu: Demencja starcza - jak jej zapobiegać?
Jak opiekować się osobą z demencją starczą?
Jeśli zauważysz u seniora objawy, które mogą świadczyć o początkach demencji, postaraj się poprawić jakość jego życia i aktywności na co dzień:
- zadbaj o dietę seniora. Warto do posiłków włączać produkty, które poprawiają sprawność mózgu, np. te bogate w witaminy z grupy B (zwłaszcza kwas foliowy), witaminy E i C oraz kwasy tłuszczowe omega-3.
- zachęcaj senora do zabaw umysłowych: wyliczanek, wspólnego czytania, rozwiązywania krzyżówek. Sprawdź też: Sposoby na doskonalenie pamięci u seniora
- staraj się pobudzać umysł seniora również poprzez stymulowanie innych zmysłów: słuchu, smaku, zapachu.
- zachęcaj seniora do codziennej aktywności ruchowej. Zobacz: Senior na emeryturze: jak aktywnie spędzić czas wolny?
- pomóż rodzinie i seniorowi w taki sposób organizować dni, by osoba starsza miała dużo kontaktu z innymi ludźmi. Zwłaszcza na początku choroby, warto zachęcić seniora do korzystania z zajęć organizowanych w Klubach dla seniora albo przez Uniwersytety Trzeciego Wieku.
- nie wyręczaj seniora w codziennych czynnościach. Choć może wykonywać je wolniej, zachowanie samodzielności jest bardzo ważne dla jego samopoczucia, ale i zachowania zdolności umysłowych czy motorycznych.
Gdy choroba postępuje:
- dopilnuj, by senior regularnie przyjmował zalecane leki.
- w kontakcie z seniorem dbaj o to, by go nie pośpieszać. Komunikuj się prostym językiem. Być może niektóre komunikaty będzie trzeba powtarzać.
- postaraj się zapewnić seniorowi jak najbardziej stabilne warunki życia. Twórz harmonogram dnia, wieszaj go w widocznym miejscu.
- opisz szafki, z których korzysta senior. Rozwieś też w domu instrukcje przypominające o np. wyłączeniu światła, zamknięciu drzwi.
- wyposaż seniora w bransoletki albo wszywki do ubrań, na których będzie jego imię, nazwisko, adres i telefon kontaktowy. Jest to ważne na wypadek, gdyby osoba starsza wyszła i nie umiała wrócić do domu.
- przygotuj się również na trudne chwile, kiedy senior nie będzie rozpoznawał swoich bliskich albo będzie bardzo drażliwy. Przy zachowaniach agresywnych seniora zadbaj też o bezpieczeństwo pozostałych członków rodziny.
- zadbaj o siebie. Opieka nad osobą z demencją starczą jest bardzo wymagająca, dlatego ważne, by dbać również o swoje samopoczucie, zdrowie i samorozwój.
Przeczytaj również: Praca jako opiekun medyczny - jak zadbać o swoje zdrowie